Otyłość zaliczana jest to chorób cywilizacyjnych. Jak wskazują badania ponad 20% ludności świata boryka się z tą przypadłością, z czego blisko 500 milionów to chorzy z otyłością olbrzymią. Do niedawna sądzono, że choroba ta jest konsekwencją złego odżywiania, braku aktywności fizycznej oraz dziedziczenia określonych genów. Dziś coraz częściej zwraca się także w tej kwestii uwagę na jelita. Okazuje się bowiem, że kolonizujące je bakterie mogą mieć wpływ na naszą wagę, a stosowanie probiotyków na odchudzanie powinno stanowić jeden z elementów leczenia otyłości.
Polecane priobiotyki na odchudzanie
Spis Treści
Probiotyki a odchudzanie
Wpływ bakterii jelitowych na wagę
Nasze jelita zasiedlane są przez ogromną liczbę różnych szczepów bakterii. Mikrobiota każdego z nas jest jednak różna i uwarunkowana takimi czynnikami, jak dieta, styl życia, a nawet skład mikroflory jelitowej naszych rodziców. Co ciekawe duży wpływ na jej rozwój ma to, czy przyszliśmy na świat drogami natury, czy też poprzez cesarskie cięcie. Czas porodu bowiem jest dla przychodzącego na świat dziecka bezpośrednim kontaktem z wieloma bakteriami kanału rodnego matki. Dzieci rodzące się przez cesarskie cięcie, są tej „możliwości” pozbawione, dlatego często zaleca się w takich sytuacjach podawanie probiotyków dla niemowląt, które wspomagają właściwy rozwój mikroflory jelit.
Bakterie kolonizujące jelito należą do różnych rodzajów. Przede wszystkim są to szczepy Bacteroidetes i Firmicutes (ok. 90% wszystkich bakterii). Zarówno badania na ludziach, jak i na zwierzętach wykazały, że osoby o średniej wadze mają inne bakterie jelitowe niż osoby z nadwagą lub otyłością. W większości tych badań osoby otyłe miały więcej bakterii z rodzaju Firmicutes, a mniej z rodzaju Bacteroidetes w porównaniu z osobami o średniej wadze. W związku z tym pojawia się pytanie czy istnieje pojęcie „bakterii odchudzających”?
Wykazano, że ludzie cierpiący z powodu otyłości mają zwykle mniej różnorodny zestaw bakterii jelitowych niż osoby szczupłe. Co więcej, osoby z otyłością, które posiadają mniej zróżnicowane bakterie jelitowe, wykazują tendencję do przybierania na wadze szybciej niż osoby z otyłością, które mają bardziej zróżnicowane bakterie jelitowe. Badania przeprowadzone na zwierzętach wykazały z kolei, że kiedy bakterie jelitowe myszy z otyłością zostały przeszczepione do jelit chudych myszy, szczupłe myszy rozwinęły otyłość. W związku z tym intensywnie bada się możliwości wspomagania leczenia otyłości poprzez stosowanie właściwej probiotykoterapii, która regulowałaby stosunek poszczególnych bakterii jelitowych. Warto również pamiętać o tym, że negatywny wpływ na milkoflorę jelit mają antybiotyki, dlatego trzeba wiedzieć jaki probiotyk przy antybiotyku stosować, żeby doprowadzić jelita do stanu sprzed antybiotykoterapii.
Polecane priobiotyki na odchudzanie
Probiotyki a otyłość
Jak zatem probiotyk wpływa na odchudzanie?
Mechanizm wpływu probiotyków na otyłość nie został jeszcze w pełni poznany. Wydaje się, że oddziałują one na apetyt i zużycie energii poprzez produkcję octanu, propionianu i maślanu, czyli krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, które mają wpływ na „komunikację” pomiędzy mikroflorą bakteryjną a układem odpornościowym. Ważną rolą wspomnianych kwasów jest utrzymywanie równowagi pomiędzy reakcjami przeciw- i prozapalnymi. Uważa się ponadto, że niektóre probiotyki odchudzają poprzez hamowanie wchłaniania tłuszczu z pożywienia i zwiększania jego wydalania z kałem. Innymi słowy, powodują, że organizm „zbiera” mniej kalorii z pożywienia, które zjadamy.
Probiotyki wspomagające odchudzanie mogą ponadto stymulować uwalnianie hormonów zmniejszających apetyt: glukagonopodobnego peptydu 1 (GLP-1) i peptydu YY (PYY) Zwiększony poziom tych hormonów ułatwia spalanie kalorii i tłuszczu. Poza tym probiotyki mają wpływ na utrzymanie balansu pomiędzy liczbą „dobrych bakterii” a bakterii chorobotwórczych, a także zapobiegają „nieszczelności jelit”, redukując stany zapalne. Szczególnie istotnym wydaje się być ten ostatni aspekt, ponieważ okazuje się, że skład mikrobioty ludzi otyłych zbliżony jest do tego, który występuje u osób ze stanami zapalnymi.
Jakie probiotyki na odchudzanie?
Zastanawiając się jaki probiotyk na odchudzanie wybrać, warto zwrócić uwagę na preparaty probiotyczne o potwierdzonym w tym kierunku działaniu. Istnieją badania, które dowiodły szczególnej przydatności w redukcji masy ciała wybranych szczepów bakterii:
- w jednym z badań regularne spożywanie jogurtu zawierającego szczepy Lactobacillus fermentum lub Lactobacillus amylovorus zmniejszyło tkankę tłuszczową o 3–4% w ciągu 6 tygodni.
- w badaniu przeprowadzonym wśród 125 osób z nadwagą, stosujących dietę odchudzającą testowano wpływ suplementów Lactobacillus rhamnosus na utratę wagi i utrzymanie masy ciała. Kobiety przyjmujące probiotyki straciły o 50% więcej wagi w ciągu 3 miesięcy w porównaniu z kobietami przyjmującymi pigułkę placebo.
- w próbie klinicznej z udziałem 75 otyłych osób wykazano, że szczepy bakterii L. acidophilus, lactis i L. casei obniżają BMI, procent tkanki tłuszczowej oraz stężenie leptyny – hormonu biorącego udział w regulacji apetytu.
Bardzo obiecujące wyniki otrzymano także dla szczepów bakterii Lactobacillus gasseri i uznaje się je za niezwykle cenne probiotyki przy odchudzaniu. W próbie klinicznej, w której wzięło udział 210 osób ze znaczną ilością tłuszczu brzusznego, stwierdzono, że przyjmowanie Lactobacillus gasseri przez 12 tygodni zmniejszyło masę ciała, otłuszczenie narządów wewnętrznych, wskaźnik masy ciała (BMI), obwód talii i obwód bioder. Co więcej, tłuszcz brzuszny zmniejszył się o średnio 8,5%.
Poza szczepami Lactobacillus warto także zwrócić uwagę na bakterie z rodzaju Bifidobacterium. Badanie z udziałem 135 osób, u których występowała otyłość brzuszna wykazało, że zażywanie probiotyków Bifidobacterium animalis subsp. lactis codziennie przez 3 miesiące wpływało na redukcję tkanki tłuszczowej, zmniejszenie BMI oraz obwodu talii w porównaniu z grupą otrzymującą placebo.
Probiotyczna dieta a odchudzanie
Warto pamiętać, że proces odchudzania może wspomóc także probiotyczna dieta bogata w kiszonki oraz fermentowane produkty mleczne. Stanowią one przede wszystkim znakomite źródło bakterii kwasu mlekowego, wspomagają perystaltykę jelit i utrzymanie właściwego stanu mikroflory jelitowej. Naturalne probiotyki, jak np. ogórki kiszone, kefiry, jogurty czy kombucha powinny na dobre zagościć w diecie osób pragnących zgubić nadprogramowe kilogramy. Poza tym warto ją wzbogacić także o produkty prebiotyczne. Prebiotyki, jak np. inulina stanowią naturalną pożywkę dla pożytecznej mikroflory jelitowej. Ich dobrym źródłem są m.in. szparagi, karczochy, cykoria, owies, topinambur, jęczmień, cebula. Warto również wiedzieć kiedy stosować probiotyk przed czy po jedzeniu.
Sprawdź: Naturalne probiotyki: jak zrobić kombuchę, kiszonki i wykorzystać sok z ogórków
Jaka jest cena probiotyków na odchudzanie?
Modyfikacja flory jelitowej poprzez zażywanie odpowiednio dobranych probiotyków na odchudzanie, może realnie wpłynąć na osiągane wyniki. Zapotrzebowanie na tego typu środki jest bardzo duże, stąd rynek oferuje nam ich całkiem sporo. Zakres cen preparatów probiotycznych oraz synbiotyków, czyli połączeń prebiotyku z probiotykiem na jelita jest bardzo duży. W zależności od tego czy decydujemy się na suplement diety, czy też lek o dobrze potwierdzonym badaniami działaniu, zapłacimy od 20 do nawet 100 zł.
Bibliografia:
- Czajkowska A, Szponar B. Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA) jako produkty metabolizmu bakterii jelitowych oraz ich znaczenie dla organizmu gospodarza. Postepy Hig Med Dosw (online), 2018; 72: 131-142.
- Ostrowska L, Smarkusz J. Modyfikacja mikroflory jelitowej sposobem zapobiegania lub leczenia otyłości i schorzeń metabolicznych? Forum Zaburzeń Metabolicznych 2016;7(2):53-61.
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23836895/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32751306/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25884980/
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1756464612001399
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24299712/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32615727/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30262813/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19043404/
dr n. farm. Paulina Znajdek-Awiżeń Absolwentka Wydziału Farmacji Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu.
iZielnik.pl
Członek Sekcji Fitoterapii Polskiego Towarzystwa Lekarskiego. Prowadzi wykłady, kursy, szkolenia oraz warsztaty z zakresu leku roślinnego, towaroznawstwa zielarskiego oraz wykorzystania roślin w profilaktyce i leczeniu różnych dolegliwości. Wykładowca Instytutu Zielarstwa Polskiego i Terapii Naturalnych. Autorka i współautorka prac o charakterze naukowym i popularnonaukowym, opublikowanych w czasopismach krajowych i zagranicznych.
-p.webp)
