Ciśnienie krwi to jeden z podstawowych parametrów zdrowotnych u osób starszych, a zaburzenia w tym zakresie mogą nieść poważne konsekwencje. Regularne kontrole i utrzymywanie prawidłowych wartości ciśnienia tętniczego są bardzo u ważne u seniorów w celu wczesnego wykrywania i leczenia niedociśnienia lub nadciśnienia. Ile powinno wynosić ciśnienie u starszej osoby i co robić, jeśli wynik jest nieprawidłowy? Na te pytania odpowiadamy w tym artykule.
Spis Treści
Jakie powinno być prawidłowe ciśnienie u seniora?
Normy na ciśnienie krwi zostały ustalone przez Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne. Eksperci wyróżniają 3 kategorie, które umożliwiają poprawną diagnostykę i wdrożenie odpowiedniego postępowania u osób z nieprawidłowym wynikiem. Jakie powinno być więc prawidłowe ciśnienie u starszej osoby?
- Prawidłowe, niepodwyższone ciśnienie krwi wynosi do 120/70 mmHg.
- Podwyższone ciśnienie krwi to stan diagnozowany u osób, których ciśnienie skurczowe mieści się w przedziale 120-139 mmHg, a rozkurczowe wynosi od 70 mmHg do 89 mmHg.
- Wynik powyżej 140/90 mmHg oznacza nadciśnienie.
Niestety ryzyko wystąpienia chorób sercowo naczyniowych dotyczy już tych osób, których ciśnienie wynosi ok. 130/80 mmHg. Stan ten wymaga konsultacji kardiologicznej, oceny indywidualnego ryzyka, wprowadzenia zmian w stylu życia i regularnych kontroli. Warto pamiętać, że seniorzy często borykają się z wielochorobowością. Cukrzyca, choroby nerek, zaburzenia lipidowe zwiększają ryzyko wystąpienia nadciśnienia i poważnych incydentów sercowo-naczyniowych. Dlatego kontrola ciśnienia krwi powinna być wykonywana regularnie, a każdy nieprawidłowy wynik należy konsultować ze specjalistą.
Niskie ciśnienie u seniora
Niskie ciśnienie krwi (nazywane też niedociśnieniem) to stan, w którym wartość ciśnienia skurczowego jest niższa niż 90-100 mmHg, a rozkurczowego – 60 mmHg. Dodatkowo poważnym problemem u seniorów jest tzw. hipotensja ortostatyczna, czyli obniżenie ciśnienia skurczowego o ≥20 mm Hg lub rozkurczowego o ≥10 mm Hg w ciągu 3 minut od wstania z pozycji leżącej lub po uniesieniu głowy. Często pojawia się podczas gwałtownej zmiany ułożenia ciała i powoduje zawroty głowy, zaburzenia widzenia, ból głowy lub klatki piersiowej. Niestety może prowadzić też do omdleń. Postępowanie w przypadku niskiego ciśnienia u seniora jest bardzo zindywidualizowane i zależne od ogólnego stanu zdrowia, przyjmowanych leków, wieku i trybu życia. Co na niskie ciśnienie dla starszej osoby?
- Zlecana jest dokładna samoobserwacja i modyfikacja stylu życia oraz aktywności fizycznej w zależności od tego, jakie czynności i w jakich porach dnia wywołują objawy niedociśnienia.
- W niektórych sytuacjach niskie ciśnienie może być spowodowane lekami. W takiej sytuacji warto porozmawiać z lekarzem o możliwości zmiany preparatu lub dawkowania.
- Zalecana jest dbałość o zdrową, nieprzetworzoną dietę, regularne posiłku oraz jakość i długość snu.
Wysokie ciśnienie u starszej osoby
Wysokie ciśnienie u starszej osoby może być spowodowane nieprawidłowym stylem życia oraz chorobami przewlekłymi (np. nerek). Wskazane jest, aby w każdym domu był dostępny ciśnieniomierz dla seniora, który umożliwi regularną kontrolę ciśnienia i podejmowanie odpowiednich działań. Bardzo wysokie ciśnienie u starszej osoby to niebezpieczny stan, którego nie można bagatelizować. Co robić w przypadku nadciśnienia?
- Zalecane jest ograniczenie spożycia soli, cukrów prostych, tłuszczów nasyconych oraz trans. Warto też wprowadzić zasady diety DASH, która charakteryzuje się wysoką skutecznością w leczeniu nadciśnienia.
- U niektórych osób można zastosować naturalne suplementy dla seniorów lub zioła dla seniorów takie jak siemię lniane, głóg, czosnek, serdecznik pospolity. Zioła to popularny sposób na różnorodne problemy takie jak nadciśnienie, brak apetytu u seniora lub anemia u seniora, jednak należy podchodzić do nich zdroworozsądkowo. Przed rozpoczęciem suplementacji należy skonsultować się z lekarzem, ponieważ mogą one wchodzić w interakcje z lekami i powodować skutki uboczne.
- Wskazana jest również regularna, umiarkowana aktywność fizyczna. Powinna być ona dobrana indywidualnie do potrzeb i możliwości danej osoby. Warto omówić ćwiczenia i ich częstotliwość z fizjoterapeutą specjalizującym się w pracy z seniorami.
Utrzymanie prawidłowego ciśnienia krwi jest bardzo ważne dla każdego seniora. Dzięki temu możliwe jest zmniejszenia ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych oraz poprawa jakości i długości życia. Zarówno zbyt niskie, jak i zbyt wysokie ciśnienie, są niebezpieczne dla zdrowia i wymagają opieki lekarza. Bardzo ważna jest dbałość o zdrową dietę, styl życia oraz higienę snu, jednak czasem niezbędna jest farmakoterapia. Nieprawidłowe ciśnienie krwi nigdy nie powinno być bagatelizowane i nie zaleca się podejmowania żadnych działań na własną rękę, ponieważ mogą przynieść więcej szkody niż pożytku.
Bibliografia:
1. Orthostatic hypotension, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/orthostatic-hypotension/symptoms-causes/syc-20352548 [dostęp: 27.02.2025]
2. Hypotension, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK499961/ [dostęp: 27.02.2025]
3. Hypertension, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hypertension#:~:text=Hypertension%20(high%20blood%20pressure)%20is,pressure%20may%20not%20feel%20symptoms [dostęp: 27.02.2025]
mgr Aleksandra Dziura Dyplomowany dietetyk kliniczny i sportowy, Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
iZielnik.pl
Mgr Aleksandra Dziura, absolwentka studiów magisterskich z dietetyki na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym oraz studiów podyplomowych w Institute Of Performance Nutrition w Wielkiej Brytanii. Założycielka poradni dietetycznej NutriAid. Autorka licznych artykułów popularnonaukowych oraz współautorka książek „Zdrowa dieta przyszłej mamy” oraz „Dieta dla serca”. Prowadzi wykłady, kursy i szkolenia dla pacjentów oraz pracowników ochrony zdrowia z zakresu dietoprofilaktyki i dietoterapii. Specjalizuje się w pracy z pacjentami z zaburzeniami hormonalnymi, gastroenterologicznymi, zapalnymi oraz kobietami w ciąży.
-p.webp)
